28^Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

(Σε όλη τη διάρκεια της γιορτής ακούγεται μουσική υπόκρουση. Ο ήχος αυξάνεται όταν μπαίνει και όταν βγαίνει από τη σκηνή ο μαθητής που απαγγέλλει. Κατά τη διάρκεια της απαγγελίας η ένταση του ήχου είναι τέτοια που μόλις ακούγεται από τους θεατές.

Τα μουσικά κομμάτια που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είναι τα ορχηστρικά μέρη και το τραγούδι «Που να βρω την ψυχή μου» από το δίσκο: «Άξιον Εστί», σε μουσική του Μ. Θεοδωράκη και στίχους του Ο. Ελύτη) https://www.youtube.com/watch?v=mYjsidXHMMI

Αφηγητής

Βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του 1930. Ο Χίτλερ έχει καταλάβει την εξουσία στη Γερμανία καθώς και ο Μουσολίνι στην Ιταλία. Και οι δυο τους έχουν επιβάλει στους λαούς τους φασιστικά, δικτατορικά καθεστώτα.

………………………………………………………………………………………………………………..

Ο Φασισμός απειλεί την ειρήνη. Τα σύννεφα του πολέμου σκεπάζουν τον ουρανό της Ευρώπης. Ο Χίτλερ εξοπλίζεται πυρετωδώς και δημιουργεί μια φοβερή πολεμική μηχανή και το Σεπτέμβριο του 1939 επιτίθεται.

………………………………………………………………………………………………………………..

Αρχίζει ο Β΄ παγκόσμιος πόλεμος. Ο αιματηρότερος πόλεμος που γνώρισε η ανθρωπότητα. Οι λαοί παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα! Ο γερμανικός στρατός προελαύνει. Η μία μετά την άλλη οι χώρες της Ευρώπης πέφτουν στα χέρια του Χίτλερ.

Τραγούδι

Μές στον κόσμο

……………………………………………………………………………………………………………

Αφηγητής	:	Ξημερώματα 28 Οκτωβρίου 1940. Οι σειρήνες του πολέμου ουρλιάζουν δαιμονισμένα. Οι καμπάνες ηχούν. Πόλεμος! Η Ιταλία κήρυξε τον πόλεμο στην Ελλάδα. Ένα ρίγος διαπερνά τη ραχοκοκαλιά της Ελλάδας. Ακούστε το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν.
Ηχητικό	:	Α΄ πολεμικό ανακοινωθέν …
Ποίημα 1o BINTEO	:	Οκτώβρης του ’40 – Γ. Ρίτσου ( από την Γ΄ τάξη) ………………………………………………………………………………………………………………..
Αφηγητής	:	Φαίνεται όμως πως ο Μουσολίνι δεν ξέρει καλή ιστορία. Δεν ξέρει πως τούτος ο λαός – ο μικρός, ο μέγας – γέννησε κι ανάθρεψε Μαραθωνομάχους και Σαλαμινομάχους, Κολοκοτρωναίους και Διάκους. Δεν ξέρει πως η ψυχή τούτου του λαού είναι αδούλωτη. Στο ψυχρό τηλεγράφημα του Μουσολίνι ο λαός μας απαντά με μια μυριόστομη, αποφασιστική κραυγή: «ΟΧΙ!». «ΟΧΙ, δε θα παραδοθούμε», «ΟΧΙ, θα πολεμήσουμε και θα νικήσουμε!».


Τραγούδι	:	ΡΩΜΙΟΣΎΝΗ ………………………………………………………………………………………………………………..


Αφηγητής	:	Οι Έλληνες φαντάροι – ατρόμητοι, γενναίοι – μάχονται αψηφώντας την αριθμητική υπεροχή του εχθρού, αψηφώντας τα χιόνια και τη φοβερή παγωνιά. Το χέρι τους κολλημένο στο ντουφέκι, το ντουφέκι συνέχεια του χεριού τους. Ντουφέκι και κανόνι πάνω στα βουνά. Φροντίδα και αγάπη στις πολιτείες και στα χωριά. Τίποτα δεν έμεινε στάσιμο και αμέτοχο. Παντού γοργότρεχε σ’ όλων τα κορμιά καυτό το αίμα. Η χαρά έσμιγε με τον πόνο και γίνονταν αδέρφια.
Ποίημα 2^ο	:	Μάνα και γιος – Ν. Βρεττάκου ( από τη Δ΄ τάξη)
Τραγούδι	:	Μάνα μου κρύψε το σπαθί
Ποίημα 3^ο	:	Ελλάδα – Γ. Ρίτσου ( από την Γ΄ και Δ΄ τάξη)
ΒΙΝΤΕΟ	:	Πορεία προς το μέτωπο … (απόσπασμα από το δίσκο «Άξιον εστί»). ………………………………………………………………………………………………………………..
Αφήγηση		ΜΙΑ ΑΝΑΒΑΘΡΑ ΑΠΟ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ Δεν ήταν μόνο οι Ιταλοί που είχε να πολεμήσει ο Έλληνας στρατιώτης το 1940. Είχε μπροστά του μια σκάλα από δυσκολίες, όπως και οι Ελεύθεροι πολιορκημένοι του Σολωμού. Ήτανε τα βουνά: ……………………………………………………………………………………………………………….. …Παντού γύρω βουνά, κορφές, η μια πιο ψηλή από την άλλη, κι από κάτω παντού χαράδρες, βαθιές, σκοτεινές, βουβές – σαν έτοιμες να σε καταπιούν… Ήτανε το κρύο: ……………………………………………………………………………………………………………….. …Το κρύο ήταν φοβερό, αφάνταστο. Από το κρύο αυτές τις ώρες σου πονούσε κυριολεκτικά η ψυχή και σου ‘ρχόταν σαν μωρό να μπήξεις τα κλάματα, έτσι, χωρίς να ξέρεις κι εσύ τι ζητάς και τι θα βγάλεις μ’ αυτό… Ήτανε η λάσπη: ……………………………………………………………………………………………………………….. …Δεν είχα δει, ούτε νομίζω πως θα δω ξανά τέτοια λάσπη στη ζωή μου. Πάταγες στην αρχή ανύποπτος απάνω της και βυθιζόσουν, βυθιζόσουν, βούλιαζες ως τους αστραγάλους, ως τη μέση του ποδιού σου, ως το γόνατο… Ο πιο κοντινός σου τότε σε βοηθούσε. Κι η ίδια κατάσταση άρχιζε πάλι και πάλι σε κάθε δέκα βήματα… Ήτανε οι ατέλειωτες πορείες: ……………………………………………………………………………………………………………….. …Περπατούσα σαν αυτόματο. Φαίνεται πως είχα πια ξεπεράσει εκείνο το ακρότατο όριο από ενσυνείδητη κούραση, που ακολουθείται από μια παράξενη, απρόσμενη αναισθησία, όπου, έτσι, κάπως χωρίζεις από το κορμί σου, που το βλέπεις απλώς να περπατάει σαν μηχανή. Το μόνο βαθύτερο ένστικτο που σε κυριεύει είναι να μη μείνεις πίσω, να μη μείνεις πάση θυσία μακριά απ’ τους άλλους, έρημος στην ερημιά… Ήταν η πείνα: ……………………………………………………………………………………………………………….. …Το χωριό είχε γεμίσει ψοφίμια. Όπου κι αν πήγαινες, έβλεπες κι ένα μουλάρι πεσμένο που τα ‘χε τινάξει απ’ την πείνα ή ήταν ετοιμοθάνατο… Τη νύχτα, όσα στέκονταν ακόμα στα πόδια τους, μαζεύονταν σαν να ‘θελαν να προστατευτούν, όλα μαζί, στη μέση στο πλάτωμα και χλιμίντριζαν ζητώντας βοήθεια. Αυτή η κραυγή, μέσα στην απέραντη ασπρίλα, κάτω απ’ τον κόκκινο σαν χάλκινο ουρανό, ήταν φοβερή: νόμιζες πως φώναζε ο ίδιος ο Λιμός… Ήταν η γάγγραινα: ……………………………………………………………………………………………………………….. …Κάπου, σε κάποια στροφή… άκουσα φωνές, αντιλήφθηκα ζωηρή κίνηση. Κουβαλούσαν βιαστικά κρυοπαγημένους φαντάρους από άλλο σημείο, που είχε βομβαρδιστεί. Ξαπλωμένοι πάνω στο χιόνι, με πόδια πρησμένα, κατάμαυρα, για τα οποία δεν μπορούσαν να διατηρούν καμία ελπίδα, παρουσίαζαν ένα θέαμα απερίγραπτης τραγικότητας. Μόλις μ’ αντίκρισαν, τα μάτια τους έλαμψαν. Δεν ήταν για να μου ζητήσουν μια οποιαδήποτε βοήθεια. Λίγο ψωμί, μια μπουκιά ψωμί έφτανε να τους αναφτερώσει, να τους ξανακάμει ανθρώπους. Είχαν πέντε μέρες χωρίς να βάλουν τίποτα στο στόμα… ……………………………………………………………………………………………………………….. Και ήτανε το πικρό βόλι του θανάτου. Κάτω απ’ τα πέντε κέδρα, χωρίς άλλα κεριά, κείτεται στην τσουρουφλισμένη χλαίνη… μοιάζει μπαχτσές που του ‘φυγαν άξαφνα τα πουλιά, μοιάζει τραγούδι που το φίμωσαν μέσα στη σκοτεινιά… (Αποσπάσματα από συγγραφείς που έζησαν από κοντά τον πόλεμο της Αλβανίας) ……………………………………………………………………………………………………………….. BINTEO
Τραγούδι	:	Ποιος τη ζωή
Ποίημα 4^ο	:	Μπήκαν στα σίδερα και στη φωτιά – Γ. Ρίτσου (από το έργο του «Ρωμιοσύνη») . Από τη Δ΄ τάξη)
Ποίημα 5^ο	:	Ανθ/γός της Αλβανίας – Ο. Ελύτη ( από τη Γ΄ τάξη) ………………………………………………………………………………………………………………..

Αφηγητής	:	Οι Έλληνες πολέμησαν και νίκησαν! Στα αλβανικά βουνά γράφτηκε με ανεξίτηλα γράμματα το έπος του ‘’40! Ο φασισμός του Μουσολίνι τσακίστηκε και κουρελιάστηκε στις κορφές και τα φαράγγια της Πίνδου. Τώρα το ξέρουμε πως τη νίκη την κέρδισαν απλοί χωριάτες και ξωμάχοι, χτίστες και σιδεράδες. Τα γελαστά και χαρούμενα παιδιά, φοιτητές, στρατιώτες και ανθυπολοχαγοί που όλοι τους ξέρανε καλά την ιστορία της πατρίδας μας.
Ποίημα6ο	:	Μνήμη οπλοπολυβολητή – Σ. Παυλέα ( από τη Γ και Δ τάξη)
		………………………………………………………………………………………………………………..
Αφηγητής	:	Όμως της Ελλάδας τα βάσανα και οι καημοί δεν έχουν τελειωμό. Νικημένος και ντροπιασμένος ο Μουσολίνι ζητάει τη βοήθεια του συμμάχου του, Χίτλερ. Ο φοβερός γερμανικός στρατός επιτίθεται από τα βόρεια σύνορα της πατρίδας μας. Ο Ελληνικός στρατός αντιστέκεται και πάλι γενναία, αλλά αποκαμωμένος και αποδυναμωμένος από τον πόλεμο κατά των Ιταλών αναγκάζεται να υποχωρήσει.
Ποίημα 7ο	:	Ο Θρήνος της μάνας ( από τη Γ΄ τάξη) ………………………………………………………………………………………………………………..
Αφηγητής	:	Το μέτωπο καταρρέει. Η Ελλάδα στη σκλαβιά. Αρχίζει η μαύρη περίοδος της Κατοχής. Τέσσερα μαύρα χρόνια σκλαβιάς και μαρτυρίου για το λαό μας. Χιλιάδες πεθαίνουν από την πείνα και τη δυστυχία. Χιλιάδες νεκροί από τα εκτελεστικά αποσπάσματα των Γερμανών και των Ιταλών. Όλοι θυσία στο βωμό της λευτεριάς!

Ποίημα 8^ο		Διαβάτη στάσου ( από τη Δ΄ τάξη)
		………………………………………………………………………………………………………………..
Αφηγητής	:	Μα και πάλι ο ελληνικός λαός μέσα από τα συντρίμμια του βρίσκει τη δύναμη να αντισταθεί. Στέκεται όρθος, γενναίος και περήφανος. Τη ρωμιοσύνη μην την κλαις! Ο λαός ξεσηκώνεται και γράφει καινούργιο έπος, το έπος της Εθνικής Αντίστασης!
Τραγούδι	:	Θα μεγαλώσει ο θεός
Ποίημα 9^ο	:	Αντίσταση – Α. Σικελιανού ( από τη Δ΄ τάξη)
Τραγούδι	:	ΝΥΝ ΚΑΙ ΑΕΙ ………………………………………………………………………………………………………………..
Αφηγητής	:	Ο λαός μας αντιστέκεται και μέσα σ’ αυτό το πανηγύρι η νεολαία της πατρίδας μας δεν μπορεί να μείνει αμέτοχη. Οργανώνεται και πρωτοστατεί στο αγώνα για τη λευτεριά. Ακόμα και μικρά παιδιά βρίσκουν τον τρόπο να επιβιώσουν μέσα στην Κατοχή και να βοηθήσουν τον αγώνα.
		………………………………………………………………………………………………………………..

Αφηγητής	:	Οι Έλληνες πολέμησαν και νίκησαν. Απορείτε γιατί τόσο λίγοι νικήσαμε; Ρωτήστε τους σωριασμένους κάλυκες όλων των διαμετρημάτων στους προμαχώνες μας. Ρωτήστε τους λόφους των σκοτωμένων μας τις καρδιές εκείνες τις ζεστές της ελευθερίας και θα σας απαντήσουν. Θα σας απαντήσουν με τη σιωπή τους καλύτερα απ’ όλα τα λαμπρά μνημεία της νίκης και τους λόγους των ρητόρων μας.
Ποίημα 10^ο	:	Αν θες να λέγεσαι άνθρωπος Τα Λειβαδίτης ………………………………………………………………………………………………………………..
Αφηγητής	:	Και ξημέρωσε η μέρα της λευτεριάς! Ένα παράθυρο ανοίγει ξαφνικά, δυο κορίτσια σκαρφαλώνουν πάνω στο περβάζι, βαστούν μια σημαία, θέλουν να την κρεμάσου, χαρούμενα την κυματίζουν και φωνάζουν: «Ελευθερία! Ελευθερία!» Τα ραδιόφωνα παίζουν τα εμβατήρια της νίκης. Ο έρημος δρόμος γιομίζει φωνές και σημαίες. «Είμαστε λεύτεροι, είμαστε λεύτεροι!», φωνάζει ένα ψηλόλιγνο κορίτσι με τα ξανθά μαλλιά και πορεύονται και αγκαλιάζονται και χορεύουνε. Όμορφος που ‘’ναι ο κόσμος! ………………………………………………………………………………………………………………..
Ηχητικό	:
Αφηγητής	:	(χαμηλώνει η μουσική) Ανδρείοι σεις που πολεμήσατε και πέσατε ένδοξα, όταν θέλουν οι Έλληνες να καυχηθούνε: Τέτοιους βγάζει το έθνος μας θα λένε και έτσι θαυμάσιος θα είναι ο έπαινός σας. Τιμή και δόξα στους νεκρούς μας. Τιμή και δόξα στους αγωνιστές της λευτεριάς.

		Εθνικός ύμνος